Cześć!

Nadszedł kolejny piątek, więc przybywam z nowymi lekturami (i filmami) do zaspokojenia Twojej żądzy wiedzy ;)

W tym tygodniu natrafiłem na kilka materiałów związanych ze starszymi technologiami, więc jeśli lubisz takie klimaty, to z pewnością znajdziesz tu coś dla siebie. A jeśli wolisz nowości - spokojnie, mam też coś z bieżących tematów. Dla każdego coś dobrego.

A teraz "pora na sponsora" — Ty także możesz zostać sponsorem.

Zapraszam do lektury dzisiejszego wydania.

◢ #unknownews ◣

1. Prawie uruchomiłem malware na rozmowie o pracę - ciekawy wektor ataku
   https://blog.daviddodda.com/how-i-almost-got-hacked-by-a-job-interview
   INFO: Autor dzieli się swoją historią, jak podczas zupełnie naturalnie wyglądającej rozmowy rekrutacyjnej, podczas wykonywania zadania technicznego niemal padł ofiarą infekcji złośliwym oprogramowaniem. Z artykułu dowiesz się, na czym polegał atak, jak został zaplanowany i jak ostatecznie udało się go wykryć.

2. Obchodzenie ograniczeń sieci Wi-Fi w samolocie Air Canada
   https://ramsayleung.github.io/en/post/2025/a_story_about_bypassing_air_canadas_in-flight_network_restrictions/
   INFO: Lecący linią Air Canada autor zauważył, że dostęp do internetu możliwy jest w wersji płatnej i darmowej. Ta druga daje możliwość jedynie korzystania z komunikatorów internetowych, ale już nie pozwala np. na odwiedzanie stron WWW. Autor postanowił zbadać, na jakiej zasadzie działają ograniczenia wersji darmowej i spróbował obejść je za pomocą różnych metod. Ciekawa lektura dla fanów Linuksa, sieci i poniekąd cybersecurity.

3. Podpis zaufany, kwalifikowany, czy odręczny? - moc prawna tych rozwiązań (film, 42m)
   https://www.youtube.com/watch?v=12gq0iJWbTg
   INFO: Czy podpisany skan dokumentu wystarczy, by umowa była ważna? A może potrzebny jest podpis kwalifikowany? A czym właściwie różni się podpis zaufany od kwalifikowanego? I dlaczego podpis długopisem na kartce bywa ważniejszy niż ten zrobiony cyfrowo? Wywiad omawia szczegóły prawne i techniczne różnych form podpisu elektronicznego - od najprostszych kliknięć "akceptuję" po podpisy kryptograficzne z certyfikatem. Można dowiedzieć się, kiedy trzeba użyć którego typu podpisu, jak wygląda ich rozpoznawanie za granicą i co się dzieje, gdy ktoś próbuje podważyć taki podpis w sądzie. Masa praktycznych przykładów z życia zawodowego - szczególnie istotne dla wszystkich pracujących zdalnie lub prowadzących działalność online.

4. AI zamiast wyrównywać szanse, pogłębia podziały społeczne? (film, 10m)
   https://www.youtube.com/watch?v=mTFzUEUP5NI
   INFO: Sztuczna inteligencja miała zapewnić równy dostęp do wiedzy i narzędzi dla każdego. W praktyce powiela jednak schematy dobrze znane z wcześniejszych przełomów technologicznych. Autor analizuje niedawno opublikowane raporty od OpenAI i Anthropic, które pokazują, jak dostęp do AI - mimo pozornej równości - jest silnie skorelowany z poziomem rozwoju danego kraju. Dowiesz się, jak różne regiony świata wykorzystują AI, dlaczego biedniejsze państwa pozostają w tyle i czemu różnice w stylu korzystania z LLM-ów (automatyzacja vs. augmentacja) mają tak istotne znaczenie.

5. Starlink i spadające satelity - jest ich sporo
   https://earthsky.org/human-world/1-to-2-starlink-satellites-falling-back-to-earth-each-day/
   INFO: Czy zdarzyło się kiedyś, aby któryś z satelitów Starlinka spadł na ziemię? Odpowiedź może być zaskakująca, bo takie zjawisko jest powszechne i przytrafia się codziennie. Obecnie każdego dnia od 1 do 2 satelitów Starlink wchodzi ponownie w atmosferę i ulega spaleniu, a liczba ta wkrótce wzrośnie do 5 dziennie. Część z nich to oczywiście planowane deorbitacje, a reszta to różnego rodzaju awarie i wpadki. O co tak naprawdę chodzi i skąd taki wzrost tego zjawiska? Czy to jakkolwiek zagraża ludziom lub środowisku? Jeśli temat brzmi ciekawie, to w artykule znajdziesz jeszcze ponad półgodzinny film na ten temat.

6. Jak awaria AWS US-EAST-1 wyłączyła pół internetu? (film, 4m)
   https://www.youtube.com/watch?v=HqL0xhwDz9s
   INFO: W tym tygodniu mieliśmy okazję odczuć na własnej skórze największą z awarii jednego z regionów AWS (mowa o US-EAST-1). Wyłączyło to z użytku tysiące usług online, jakie znamy. Youtuber Fireship w skrótowej (i zabawnej zarazem) formie wyjaśnia, co właściwie się stało i dlaczego teoretycznie odporna na awarię platforma jednak zaliczyła taką wpadkę.

7. Twierdza Linux. Bezpieczeństwo dla dociekliwych - wczesny dostęp [sponsorowane]
   https://wydawnictwo.securitum.pl/twierdza-linux-bezpieczenstwo-dla-dociekliwych
   INFO: Książka na temat bezpieczeństwa systemu Linux. Ograniczenie dostępu i uprawnień, utwardzanie konfiguracji kernela i usług, ochrona na warstwie sieciowej, szyfrowanie dysków, SELinux, eBPF, logowanie zdarzeń, wykrywanie intruzów i wiele więcej. Brzmi ciekawie? Premiera planowana jest na przełom grudnia 2025 / stycznia 2026. Zgarnij dostęp do publikacji w modelu early access. Więcej informacji na stronie.

8. Nokia Communicator - telefon, który chciał być komputerem (film, 19m)
   https://www.youtube.com/watch?v=QFl6pYfCAr4
   INFO: Historia jednego z najbardziej ikonicznych urządzeń przełomu wieków - Nokii Communicatora. Film pokazuje, jak telefoniczna cegła zamieniała się (po otwarciu) w miniaturowy komputer z kolorowym ekranem i klawiaturą QWERTY. To właśnie ten model zapoczątkował rozwój systemu Symbian, który przez lata był dominującym OS-em w smartfonach. W materiale znajdziesz szczegółowe omówienie konstrukcji, architektury sprzętowej i filozofii projektowej. Dowiesz się też, dlaczego część telefoniczna działała jakby osobno od części komputerowej i dla kogo to urządzenie było naprawdę użyteczne. Sporo smaczków dla fanów historii technologii i elektroniki użytkowej.

9. Który format tabel LLM rozumie najlepiej? - test 11 typów
   https://www.improvingagents.com/blog/best-input-data-format-for-llms
   INFO: Nie wszystkie dane, które wrzucamy do modeli językowych (LLM), to proste teksty. Niektóre dane są w formacie tabelarycznym i tutaj zaczynają się problemy, ponieważ formaty nie są sobie równe. Autor przeprowadził test porównawczy 11 formatów danych tabelarycznych, takich jak CSV, JSON, YAML, XML czy markdown, aby sprawdzić, które z nich są najlepiej rozumiane przez GPT-4.1-nano. Który z formatów okazał się najgorszy (skuteczność około 44%), a który najlepszy (ponad 60% skuteczności)? Który z formatów najmocniej przepala tokeny, czyli w konsekwencji kosztuje najwięcej? Tego wszystkiego dowiesz się z artykułu. Lektura obowiązkowa dla każdego, kto integruje modele językowe z rozwiązaniami z branży IT.

10. Który czytnik RSS wybrać? - przegląd możliwości
    https://lighthouseapp.io/blog/feed-reader-deep-dive
    INFO: Autor dokonał obszernej klasyfikacji ponad 30 czytników RSS pod kątem modelu wdrożeniowego (rozszerzenie do przeglądarki, aplikacja lokalna, self-hosted, SaaS) oraz modelu biznesowego (darmowe, jednorazowa opłata, subskrypcja). W artykule opisano wady i zalety każdego z podejść - od poziomu kontroli nad danymi, przez dostępność offline, po łatwość konfiguracji i synchronizacji między urządzeniami. Dobre porównanie. Sporej części tych aplikacji nie znałem wcześniej.

11. Rekonstrukcja zniszczonych dokumentów NRD - puzzle z 600M elementów
    https://www.bbc.com/news/magazine-19344978
    INFO: Po upadku muru berlińskiego w ręce władz niemieckich trafiły dziesiątki milionów strzępów dokumentów zniszczonych w pośpiechu przez służby NRD. Ich ręczna rekonstrukcja okazała się zbyt czasochłonna i przez niemal 30 lat nie udało się odtworzyć pierwotnie zniszczonych danych. W obecnych czasach technologia pozwala jednak na odbudowanie struktury tych dokumentów i to w dość szybkim tempie. Z pomocą przychodzi tutaj oprogramowanie ePuzzler - jak działa i co potrafi, tego dowiesz się z artykułu.

12. Fałszywe captche, które uruchamiają malware - ClickFix i FileFix (film, 53m)
    https://www.youtube.com/watch?v=15ds-p5sFdo
    INFO: Z jakich technik korzystają nowoczesne ataki typu ClickFix i FileFix? Jak można sprawić, by użytkownik samodzielnie (i w dobrej wierze) uruchomił złośliwy kod na swoim komputerze? Autor pokazuje pełen przekrój takich scenariuszy, od prostych manipulacji schowkiem, przez wykorzystanie panelu eksploratora plików, aż po phishing podszywający się pod Google Meet lub rekrutacje IT. Pokazane są także metody wykrywania ataku (m.in. poprzez klucze rejestru i analizę plików prefetch) oraz przykłady kreatywnego wykorzystania systemowych narzędzi Windows (np. DirectX, FTP, historia plików). Film zawiera wiele szczegółów technicznych, więc może być przydatny zarówno dla osób uczących się cyberbezpieczeństwa, jak i tych, którzy nieco lepiej znają się na tym temacie.

13. Sieć kanałów AI stworzona do oszukiwania algorytmu YouTube? (film, 15m)
    https://www.youtube.com/watch?v=f99PUJn9DDg
    INFO: Twórca kanału "Topowa Dycha" odkrywa kulisy globalnej sieci kanałów YouTube tworzonych przez oszustów z użyciem sztucznej inteligencji. Pokazuje, jak zautomatyzowany system (najprawdopodobniej z Wietnamu) generuje treści oparte na kradzieży głosu, deepfake i kontrowersyjnych tematach, by omijać algorytmy i wycisnąć jak najwięcej z monetyzacji. Z materiału dowiesz się m.in., jak wygląda proces "hodowania" kont na YT i jak wygląda handel kanałami z monetyzacją. Film otwiera oczy na problem, który coraz silniej wpływa na jakość treści na tej platformie.

14. Co rysownik sądzi o sztuce generowanej przez AI? - opinia od The Oatmeal
    https://theoatmeal.com/comics/ai_art
    INFO: Matthew Inman, znany z komiksu The Oatmeal, przedstawia swój punkt widzenia na temat twórczości generowanej przez sztuczną inteligencję. Jako że sam jest grafikiem, można przewidzieć, jaką ma opinię, ale tutaj ważniejsze od samej opinii są jej przyczyny. Dające do myślenia, choć dość długie przemyślenia. Ciekawa lektura.

15. Nastolatek zbudował własny komputer jednopłytkowy z Ryzenem (film, 58m)
    https://www.youtube.com/watch?v=QdZX7VL1nzk
    INFO: Nastolatek z Radomska zaprojektował i zbudował od zera komputer jednopłytkowy (coś jak np. Raspberry Pi), którego sercem jest mobilny procesor AMD Ryzen. W filmie zobaczysz, jak wyglądał cały proces - od ręcznego opracowania footprintów, przez projekt PCB, aż po lutowanie elementów i testy wydajności. Sporo tu ciekawostek o zasilaniu, problemach z BIOS-em, barierach licencyjnych i narzędziach open-source. Pokazane są benchmarki i potencjalne zastosowania tego rozwiązania. Coś dla miłośników hardware i elektroniki.

16. Jak wyglądał internet w 2000 roku?
    https://cybercultural.com/p/internet-2000/
    INFO: Rok 2000 to czas, gdy Flash zawładnął designem stron WWW, blogi stanowiły coś na wzór pierwszych sieci społecznościowych, a serwisy newsowe, jak Slashdot i MetaFilter, miały swoje lata świetności. Wraz z rozkwitem kultury internetowej pękała bańka dot-comów. To wtedy popularny był też np. Napster. Nostalgiczny artykuł dla fanów technologii.

17. Jak wykonywać akcje w lokalnych godzinach użytkowników?
    https://blog.julik.nl/2025/10/chronically-actioned
    INFO: Chcesz np. wysyłać powiadomienia do użytkowników swojej aplikacji codziennie o 8:00, ale ta godzina w Polsce, Nowym Jorku i San Francisco wypada w zupełnie różnym czasie. Jak więc to ogarnąć? Okazuje się, że nie jest to wcale aż tak skomplikowane, ale po drodze czeka na nas kilka pułapek. W artykule znajdziesz konkretne przykłady realizacji tego zadania z użyciem Postgresa (z wykorzystaniem AT TIME ZONE).

18. Będzie AGI za 10 lat? Karpathy o sztucznej inteligencji, edukacji i autonomii (film, 2h i 26m)
    https://www.youtube.com/watch?v=lXUZvyajciY
    INFO: Tak, to jest nagranie tej słynnej rozmowy z Andrejem Karpathym (byłym szefem AI w Tesli, a obecnie pracownikiem OpenAI), na które powołują się teraz ludzie piszący o sztucznej inteligencji, agentach AI i zbliżającym się nadejściu AGI (Artificial General Intelligence). Karpathy wyjaśnia, dlaczego uważa, że AGI jest jeszcze dekadę przed nami, dlaczego krytykuje reinforcement learning jako podejście do budowy systemów AI, i opowiada, dlaczego rozwój samochodów autonomicznych zajął tyle czasu. Ciekawe wątki pojawiają się też w kontekście przyszłości edukacji oraz tego, jak AGI może wpisywać się w trwający od wieków wzrost gospodarczy. Świetny materiał dla osób zainteresowanych przyszłością technologii, AI i jej praktycznymi zastosowaniami.

19. Dlaczego wieże antenowe mają tak dziwne podstawy i jak działają wieże z odciągami? (TXT + Film, 18m)
    https://practical.engineering/blog/2025/10/7/the-bizarre-bases-of-antenna-towers
    INFO: Warszawska radiostacja była przez lata najwyższą budowlą świata, ale jej załamanie w 1991 roku pokazuje, jak trudne jest utrzymanie smukłych konstrukcji tego typu. Artykuł przedstawia inżynierskie wyzwania stojące za projektowaniem takich wież - od działania kabli odciągowych, przez problemy z uginaniem się materiałów, po kompromisy między stabilnością, wagą i kosztami produkcji. Całość uzupełnia zbudowany w garażu model demonstracyjny, który dobrze ilustruje, jak zmiana geometrii odciągów wpływa na zachowanie konstrukcji przy silnym wietrze. Materiał mało związany z branżą IT, ale na tyle interesujący, że postanowiłem się nim podzielić.

20. Nowoczesna kryminalistyka - DNA, dane cyfrowe i AI
    https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C104190%2Cekspert-na-podstawie-probki-dna-mozna-stwierdzic-wiek-ofiary-albo-sprawcy
    INFO: Wywiad z dr. Dariuszem Wilkiem pokazuje, jak współczesna kryminalistyka potrafi wydobyć z materiału biologicznego informacje o wieku, wyglądzie, a nawet lokalizacji sprawców przestępstw. Oprócz analizy DNA i danych telekomunikacyjnych, coraz większe znaczenie mają też metody cyfrowe, portretowanie genetyczne oraz sztuczna inteligencja wspierająca analizę danych i obrazów. Interesująca lektura.

21. Z laboratorium CERN do stacji kosmicznej – rozmowa z polskim astronautą (film, 58m)
    https://www.youtube.com/watch?v=VJb_ngSJdx0
    INFO: Merytoryczna rozmowa ze Sławoszem Uznańskim, pierwszym Polakiem w Europejskim Korpusie Astronautów ESA, który opowiada o swojej drodze z laboratorium CERN do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. W wywiadzie usłyszysz m.in. jak wyglądały testy psychologiczne i fizyczne przed misją, co dzieje się na 2 godziny przed startem rakiety i dlaczego kapsuła wcale nie musi być szczelna, gdy masz skafander. Dowiesz się też, czym jest zapach kosmosu, jak wygląda praca na orbicie, a także jakie problemy tworzy promieniowanie dla elektroniki zarówno w CERN, jak i w przestrzeni kosmicznej. Interesujący i miejscami mocno techniczny materiał.

22. Świat finansów stoi na COBOLu - dlaczego i co z tym będzie dalej?
    https://codeaura.ai/why-cobol-code-still-dominates-and-what-that-means-for-your-it-strategy/
    INFO: Język COBOL, choć ma ponad 60 lat i uznawany jest za powoli wymierający, to jednak nadal przetwarza większość globalnych transakcji finansowych i stanowi podstawę systemów bankowych, ubezpieczeniowych czy administracji publicznej. Istnieje tyle nowocześniejszych rozwiązań, które teoretycznie z powodzeniem mogłyby zastąpić powoli umierającego COBOL-a, ale jednak firmy się na to (jeszcze) nie decydują. Dlaczego tak jest i dlaczego ktokolwiek w ogóle myśli o zastępowaniu świetnie działającego systemu? Dowiesz się tego z artykułu.

23. Ciekawa metoda na walkę z piractwem - zwiększa sprzedaż aplikacji
    https://herman.bearblog.dev/piracy-kills/
    INFO: Autor opowiada o swoim dość nietypowym podejściu do walki z piractwem swojej aplikacji JustSketchMe - narzędzia 3D dla artystów. Zamiast ścigać osoby wyszukujące wersje programu z crackiem, sam zaczął tworzyć strony z takimi treściami, a przynajmniej takie, które takie strony udają. W jakim celu to robi, co mu to daje i czy ma to sens? Tego dowiesz się z tego krótkiego artykułu.

24. Dlaczego Firefox to najlepsza przeglądarka mobilna?
    https://kelvinjps.com/blog/firefox-best-mobile-browser/
    INFO: Co sprawia, że akurat ta przeglądarka w wersji na Androida (użytkownicy iOS mogą scrollować dalej - u nich to nie działa) jest według autora najlepszą przeglądarką mobilną? Ten artykuł to nie tylko przegląd funkcji dostępnych w aplikacji, ale też garść praktycznych wskazówek, jak te możliwości wykorzystać. Jeśli pracujesz na Androidzie i jeszcze nie używasz tam Firefoxa, to warto rzucić okiem, co tracisz.

25. Jak zbudować własną bazę danych typu key-value od zera
    https://www.nan.fyi/database
    INFO: Artykuł opisuje krok po kroku proces tworzenia prostej bazy danych typu klucz-wartość, zaczynając od operowania na surowym pliku, przez optymalizacje z wykorzystaniem pliku tylko-do-zapisu (append-only log), aż po dodanie indeksu w postaci hashtable trzymanego w pamięci. Omawiane są realne problemy - wolne wyszukiwanie, rosnący rozmiar pliku czy koszty aktualizacji. Autor pokazuje też proste mechanizmy ich rozwiązania, m.in. przez segmentację plików i kompaktowanie. Dobra lektura dla osób, które lubią dogłębnie wiedzieć, jak coś działa.

26. Jak straciliście pracę przez AI? - wątek na Reddit
    https://www.reddit.com/r/AskReddit/comments/1o7z9f7/hey_people_who_lost_their_jobs_to_ai_what_happened/
    INFO: Ciekawa i dość rozbudowana dyskusja, w której uczestnicy dzielą się swoimi historiami utraty pracy ze względu na wdrażanie sztucznej inteligencji w firmach. Które branże najmocniej ucierpiały? Jeśli dobrze się wczytasz w treść niektórych wpisów, to zauważysz, że przy "zwolnieniu ze względu na AI" niekiedy AI używane było bardziej jako wymówka. Wrzucam jako materiał do przemyśleń.

27. VHS kontra Betamax - historia wojny, która zmieniła świat (TXT + Film, 10m)
    https://android.com.pl/tech/901693-vhs-kontra-betamax-historia-rywalizacji/
    INFO: W latach 70. i 80. toczyła się rywalizacja między formatami VHS i Betamax. Co ciekawe, ten drugi format oferował lepszą jakość obrazu i dźwięku, był bardziej niezawodny, a i same kasety były mniejsze. Dlaczego więc VHS stał się dominującym obecnie rozwiązaniem, skoro teoretycznie był gorszy? Jeśli wolisz oglądać filmy, to w artykule znajdziesz wersję wideo trwającą niecałe 10 minut.

28. Lista 10 języków programowania, które umierają (albo już umarły)
    https://www.theintelligraph.com/article/10-programming-languages-that-are-dying-or-already-dead%3A-a-look-into-tech%27s-past
    INFO: Istnieją języki programowania, które niegdyś były skrajnie popularne i którym wróżono świetlaną przyszłość, a dziś już mało kto o nich pamięta. Jakie to języki i dlaczego programiści zaczęli od nich odchodzić? Zobacz artykuł, aby się dowiedzieć więcej.

29. Czy AI może być partnerem strategicznym prawnika? (film, 40m)
    https://www.youtube.com/watch?v=BB1Rub-eI44
    INFO: Wojciech Wawrzak to radca prawny, twórca cyfrowych produktów i przedsiębiorca, który postanowił potraktować sztuczną inteligencję nie jako narzędzie, ale jako partnera w swoim biznesie. W tej rozmowie opowiada, jak stworzył warsztat uczący klientów samodzielnej analizy umów z pomocą AI, a także jak dzięki AI uniknął wypalenia zawodowego. Z filmu dowiesz się między innymi, które modele AI najlepiej sprawdzają się w analizie umów, jak uniknąć wypalenia prowadząc jednoosobową firmę oraz jak łączyć wiedzę ekspercką z możliwościami technologii. Jeśli fascynuje Cię połączenie prawa, biznesu i AI – ta rozmowa jest dla Ciebie.

30. ChatGPT Atlas - przeglądarka z wbudowanym asystentem AI (TXT + Film, 23m)
    https://openai.com/index/introducing-chatgpt-atlas/
    INFO: OpenAI zaprezentowało swoją nową i rewolucyjną (ich zdaniem) przeglądarkę internetową wspieraną sztuczną inteligencją. Obecnie działa ona jedynie na MacOS i, jak niemal każda przeglądarka, bazuje na silniku Chromium. Na czym polega ta rewolucyjna integracja AI ze stronami i jak to działa w praktyce? Tego dowiesz się z artykułu. Na końcu tekstu jest film z live, na którym prezentowana była ta aplikacja.

31. Jak duże awarie sieci obnażają współczesne słabości infrastruktury cyfrowej
    https://www.ookla.com/articles/building-digital-resilience-strategies-2025
    INFO: Artykuł analizuje, jak ostatnie awarie (takie jak blackout w Iberii, incydent z CrowdStrike czy problemy z Google Cloud) pokazały skalę wzajemnych zależności w cyfrowej infrastrukturze. Opisano, dlaczego tradycyjne metryki nie wystarczają do oceny odporności sieci i jak realne działania operatorów mogą spowolnić skutki kryzysów. Poruszono też tematykę łańcuchów dostaw, czy wspólnej infrastruktury chmurowej.

32. Czy stylistyka Liquid Glass w iOS 26 pogarsza użyteczność?
    https://www.nngroup.com/articles/liquid-glass/
    INFO: Apple wprowadziło w iOS nowy styl wizualny zwany Liquid Glass, który skupia się na animacjach, przezroczystościach i efektach graficznych. Choć interfejs wygląda przez to efektownie, to użytkownicy zmagają się przez niego z wieloma problemami natury użytkowej. Autor analizuje wprowadzone zmiany i to, jak negatywnie wpływają na codzienne korzystanie z systemu i ograniczają poziom dostępności systemu dla osób z ograniczeniami. Przyznam uczciwie, że wg mnie iOS 26 to najsłabsza z aktualizacji, jaką Apple kiedykolwiek wypuściło - i nie mówię tutaj o wyglądzie, a o licznych, malutkich bugach, które potrafią wkurzyć.

33. Jak ukryć element HTML tylko wtedy, gdy JavaScript już działa?
    https://frontendmasters.com/blog/a-progressive-enhancement-challenge/
    INFO: Autor rozważa sytuację, w której element interaktywny - np. przycisk "Zapisz" lub link "Załaduj więcej" - działa poprawnie bez JavaScriptu, ale powinien zostać ukryty, gdy odpowiedni JS został pomyślnie załadowany i uruchomiony (np. aktywny jest autozapis lub nieskończone scrollowanie, więc przyciski są zbyteczne). Artykuł omawia różne stany aplikacji (brak JS, JS ładuje się, JS jest gotowy) i problemy z ukrywaniem elementu tylko w ostatnim z nich. Jak uniknąć „flashu” i niechcianych przeskoków layoutu? Artykuł podpowiada techniki takie jak klasy warunkowe, użycie visibility vs display oraz rozważa, czy istnieje lepszy sposób obsłużenia tego przypadku.

34. Kto stoi za ExpressVPN, Nord i Surfshark? - mapa powiązań właścicieli VPN-ów
    https://windscribe.com/blog/the-vpn-relationship-map/
    INFO: Teoretycznie może Ci się wydawać, że na rynku dostępne są setki komercyjnych VPN-ów, więc jest z czego wybierać. Poniekąd tak jest, ale w praktyce liczba kieszeni, które są napełniane przez ich sprzedaż, nie jest już aż tak pokaźna. Podlinkowana mapa (oglądaj na desktopie, aby była czytelna!) pokazuje powiązania właścicielskie i współpracę między różnymi markami.

35. Jak tworzyć dostępne pliki PDF bez Adobe Acrobat Pro?
    https://piccalil.li/blog/a-guide-to-creating-accessible-pdfs-using-free-tools/
    INFO: Nie każdy plik PDF jest tak samo dostępny dla osób z ograniczeniami czy dla parsujących go automatów. Jak więc stworzyć plik idealny, z którym każdy sobie poradzi, a jednocześnie jak zrobić to bez kupowania licencji na drogi soft? O tym właśnie jest ten artykuł. Naucz się sprytnie wykorzystywać oprogramowanie LibreOffice (darmowe) do osiągnięcia tego celu i spełnienia wszelkich wymagań PDF/UA i WCAG. Autor dodatkowo testuje wygenerowany dokument przy użyciu czytników ekranu (JAWS, NVDA, VoiceOver) i korzysta z internetowych walidatorów dostępności, aby mieć pewność, że plik będzie czytelny i użyteczny także dla osób z niepełnosprawnościami.

LINKI TYLKO DLA PATRONÓW

36. Jak działa Docker Build - architektura, konteksty i optymalizacja wydajności
    https://uw7.org/un_fb69c84e271da/0000000000000000000000000000000000000000
    INFO: Jeśli chcesz lepiej zrozumieć, jak Docker buduje obrazy, to ten poradnik pokazuje, co dokładnie dzieje się po wpisaniu 'docker build .'. Autor wyjaśnia, jak działa architektura client-server z użyciem Buildx i BuildKit oraz dlaczego nowe podejście jest szybsze i bezpieczniejsze od starego mechanizmu. Znajdziesz też dobre przykłady optymalizacji buildów, obsługę kontekstów nazwanych i secrets, a także typowe błędy, które można łatwo naprawić. Lektura obowiązkowa dla osób zajmujących się dockeryzacją aplikacji.

Zobacz poprzednie wydania newslettera:

• [2025-10-17] Windows na Androidzie, tani Claude Code, budujemy sondę i... AI na mikrokontrolerze?!
• [2025-10-10] Agent rządzi homelabem, zespół niczym RPG, życie z plecakiem i... konik morski dla AI?!
• [2025-10-03] Piractwo wygrywa, darmowe Perplexity, okablowanie w domu i... radiologowie nie wyginą?!
• [2025-09-26] Manipulacje recenzjami Apple, licencja na WinRara, AWS S3 bez SSD i... technika Nemawashi?!
• [2025-09-19] Phreaking w Polsce, upadek Gadu-Gadu, domscrolling to gra i... konsola od Mattel?!

Lubisz czytać mój Newsletter? Podziel się nim proszę ze znajomymi ⬇️ 

Wersja webowa aktualnego wydania

Do zobaczenia za tydzień  👋

pozdrawiam Jakub 'unknow' Mrugalski https://mrugalski.pl

Jeśli nie chcesz więcej otrzymywać ode mnie wiadomości, zawsze możesz się wypisać.