Cześć!
Kolejny tydzień już prawie za nami, a ja z przbybywam z nową porcją technologicznych ciekawostek. W tym wydaniu trafiło się sporo (bo aż 12) wartych uwagi filmów, ale i wielbiciele słowa pisanego znajdą coś dla siebie :)
A teraz "Pora na sponsora" - Ty także możesz zostać sponsorem lub patronem.
Sponsorem tego wydania jest Forbot - serwis internetowy, który od lat stara się udowodnić, że elektronika może być ciekawym hobby. Wszystko za sprawą kursów online, których treść dostępna jest bezpłatnie (nawet bez logowania i rejestracji). Jeśli chcesz, możesz jednak zamówić gotowy kuferek z elementami elektronicznymi, aby wykonać opisywane ćwiczenia w praktyce.
Zestawy do kursów Forbota od lat świetnie sprawdzają się jako świąteczne prezenty, dlatego warto zajrzeć do listy polecanych zestawów i wybrać coś dla siebie lub bliskiej osoby!
Zapraszam do lektury dzisiejszego wydania :)
◢ #unknownews ◣
Smartfony z Korei Północnej - czym różnią się od naszych? (film, 20m)
https://www.youtube.com/watch?v=3olqrQtjPfc
INFO: W filmie pokazane zostały dwa niezwykle rzadkie smartfony przemycone z Korei Północnej. Choć na pierwszy rzut oka przypominają typowe urządzenia z Androidem, ich systemy operacyjne są pełne cenzury i mechanizmów inwigilacji. Nie da się na nich połączyć z internetem, aplikacje wygasają, a każde zdjęcie ma cyfrowy podpis umożliwiający śledzenie jego pochodzenia. Telefony rejestrują zrzuty ekranu z codziennego użycia, a treści niezgodne z narracją reżimu są automatycznie usuwane. Co więcej, elementy systemu - od słownika po multimedia - zostały skopiowane lub zmodyfikowane tak, aby wspierać wszechobecną propagandę. Ciekawy przykład tego, jak można wykorzystać technologię do kontrolowania życia obywateli.
System notowania CEO Obsidiana - kompletny przewodnik krok po kroku (film, 32m)
https://www.youtube.com/watch?v=Dq3R3uS0sQ4
INFO: Chyba z rok temu wrzucałem do newslettera artykuł o tym, jak szef Obsidiana używa tej aplikacji. Ten film omawia wspomniany system pracy i krok po kroku pokazuje, jak on działa, jak go wdrożyć i wyjaśnia, co w nim jest takiego niezwykłego. Jeśli pracujesz z Obsidianem lub dopiero masz zamiar go wdrożyć, to ten film może być dla Ciebie dobrą inspiracją na temat tego, jak to zrobić efektywnie.
Apple ogłosiło najlepsze aplikacje i gry 2025 roku
https://developer.apple.com/app-store/app-store-awards-2025/
INFO: Jak co roku rozdano nagrody App Store Awards, gdzie 17 aplikacji i gier nagrodzono w kilku kategoriach. Linkuję nie do oficjalnej strony z wynikami, a do podstrony dla deweloperów, gdzie widać nie tylko zwycięzców, ale także finalistów. Jeśli korzystasz z ekosystemu Apple, to może znajdziesz tutaj coś wartościowego dla siebie.
Łatwe tworzenie filmów z AI - kompletny proces krok po kroku (film, 27m)
https://www.youtube.com/watch?v=kRuFiYCiy6o
INFO: Pełny, praktyczny poradnik tworzenia animacji i filmów AI w 8 krokach - bez potrzeby bycia artystą. Pokazane są konkretne narzędzia, takie jak Gemini 3 Pro, Nano Banana Pro, Kling AI czy Freepik Spaces, a także metoda pracy na zasadzie generowania pierwszej i ostatniej klatki, która znacznie ułatwia kontrolowanie filmu wynikowego. Autor uczy też, jak tworzyć bohaterów animacji, jak pisać scenariusz (aby był zrozumiały dla AI), ustalać styl (np. kopiując go z innych grafik) i integrować dźwięki AI z ElevenLabs. Dobre wprowadzenie dla początkujących, którzy jeszcze nie tworzyli filmów z AI.
Cardputer - kieszonkowy kombajn oparty na ESP32 (film, 15m)
https://www.youtube.com/watch?v=trJa0HrCvWI
INFO: Test ciekawego, kieszonkowego komputera (niewiele większego od karty płatniczej) opartego na układzie ESP32. Cardputer może działać jako terminal, emulator gier, zdalny pilot, a nawet narzędzie do atakowania sieci Wi-Fi i urządzeń Bluetooth (coś jak Flipper Zero). Dzięki aktywnej społeczności dostępnych jest mnóstwo gotowego, alternatywnego oprogramowania. Fajne i niezwykle tanie (jakieś 170 zł na Botlandzie) urządzenie.
Maszyna do pisania i ploter w jednym - ciekawe wynalazki z lat 80
https://biosrhythm.com/?p=2143
INFO: W latach 80. powstały maszyny do pisania, które zamiast uderzać czcionkami w taśmę z tuszem, rysowały litery i wykresy na papierze za pomocą długopisów kulkowych. Niektóre z modeli oferowały nawet możliwość podłączenia do komputera i tworzenia prostych grafik. Ciekawe rozwiązanie techniczne. Nie słyszałem o tym nigdy wcześniej. Coś dla fanów technologii z dawnych lat.
Kup (sobie) ciekawy prezent! Sprawdź zestawy do nauki elektroniki [sponsorowane]
https://forbot.pl/prezent
INFO: Odkryj zestawy do nauki elektroniki (i drukarki 3D), które świetnie sprawdzą się jako świąteczne prezenty. To gotowy pomysł na pasjonujące zimowe wieczory - trochę eksperymentów, odrobina kreatywności i masa frajdy.
Dlaczego doświadczeni inżynierowie w dużych firmach piszą zły kod?
https://www.seangoedecke.com/bad-code-at-big-companies/
INFO: Zatrudniasz świetnych specjalistów, aby tworzyli kody do poważnych aplikacji, a tymczasem okazuje się, że ten kod bywa momentami bardzo kiepskiej jakości. Dlaczego tak się dzieje? Na pewno nie z powodu braku kompetencji programistów. Musi tam być jakieś drugie dno. Coś, co powoduje, że jakość pracy zdolnych ludzi się obniża. Wygląda na to, że wina nie leży w pojedynczym zjawisku, a jest sumą kilku problemów. Więcej w artykule.
OSINT gospodarczy - weryfikacja kontrahentów zagranicznych
https://demagog.org.pl/analizy_i_raporty/osint-gospodarczy-weryfikacja-kontrahentow-zagranicznych/
INFO: To trzeci z serii artykułów od Demagoga na temat pozyskiwania informacji o przedsiębiorcach. Pierwszy dotyczył zbierania informacji o działalnościach jednoosobowych (jego linkowałem w newsletterze), drugi dotyczył spółek handlowych w Polsce. W najnowszym artykule poruszany jest temat weryfikacji informacji o firmach zagranicznych (ale z krajów Unii Europejskiej).
Czym naprawdę jest load average w systemie Linux?
https://nfsec.pl/root/5649
INFO: Twój serwer pokazuje skrajnie wysoki load. Czy to znaczy, że procesor jest już u granic możliwości? Prawdopodobnie tak, ale równie dobrze CPU może się nudzić, bo wartość load average niekoniecznie pochodzi od obciążenia procesora. O co tak naprawdę chodzi z tym wskaźnikiem i jak go rozumieć w kontekście wydajności systemów? Dobrze wyjaśniony temat.
Jak prowadzić wartościowe spotkania 1:1 z inżynierami - konkretna struktura i narzędzia
https://justoffbyone.com/posts/how-to-run-11s/?
INFO: Jeśli jesteś menedżerem i musisz regularnie spotykać się ze swoimi podwładnymi, to ten artykuł może być dla Ciebie. Autor dzieli się powtarzalną strukturą spotkań 1:1 z wykorzystaniem podziału People, Product, Process oraz udostępnia dokładny szablon w Notion i gotowe pytania, które pomagają prowadzić takie rozmowy produktywnie. Ciekawie opisany proces, który skupia się nie tylko na zadaniach pracownika, ale też na wyławianiu potencjalnych problemów (np. w zespole) zanim one jeszcze wybuchną.
Uncloud - zero-downtimowy deployment aplikacji kontenerowych bez Kubernetes
https://uncloud.run/
INFO: To rozwiązanie pozwala uruchamiać aplikacje oparte na Docker-Compose w środowiskach produkcyjnych z automatyczną obsługą HTTPS, skalowaniem między maszynami i pełną kontrolą nad infrastrukturą, a to wszystko bez potrzeby korzystania z Kubernetes. System działa w oparciu o sieć maszyn połączoną przez WireGuarda i nie wymaga centralnego punktu sterowania. Ciekawe rozwiązanie, które sprawia, że korzystanie z serwera (dedykowanego czy vps) zaczyna trochę przypominać platformy typu PaaS, jak np. Heroku.
Jak rozpoznawać tekstowy slop generowany przez AI?
https://blog.humanistyka.dev/2025/12/jak-rozpoznawac-slopy-ai-w-tekstach-na-pewno-nie-maszynowo
INFO: Slop to teksty tworzone masowo przez AI, pozbawione wartości merytorycznej - od wpisów na blogach po fałszywe opinie o produktach w sklepach. Artykuł stara się wyjaśnić, po czym można rozpoznać automatycznie generowany tekst. Jednocześnie pokazuje, że automatyczna klasyfikacja tego rodzaju wytworów jest niezwykle trudna. Skuteczność automatycznej detekcji będzie raczej niska. Niestety, nawet wytrenowani ludzie będą mieli problem z rozpoznaniem artykułu napisanego przez AI.
Vigil Guard - darmowe narzędzie do ochrony agentów AI przed prompt injection i wyciekiem danych (film, 1h i 26m)
https://www.youtube.com/watch?v=5t0AUvU7DrA
INFO: Jeśli wdrażasz w swojej firmie czaty bazujące na sztucznej inteligencji (oparte na dużych modelach językowych), to istnieje ogromna szansa, że ktoś będzie chciał zaatakować taki system za pomocą sprytnych promptów. Czasami będzie to tylko trolling, a czasami próba wydobycia wrażliwych informacji. Istnieje projekt zwany Vigil Guard, który działa jako proxy między użytkownikiem a modelem językowym i chroni przed klasycznymi atakami oraz wyciekami danych. Rozwiązanie ma graficzny panel administracyjny i można je zainstalować lokalnie na własnym serwerze. Jest to projekt otwartoźródłowy. Z filmu dowiesz się, jak konkretnie działa ten soft i jak go użyć.
Jak szacować czas pracy nad oprogramowaniem i nie zwariować
https://bytes.zone/posts/software-estimation/
INFO: Szacowanie czasu realizacji projektów to nadal spory problem dla zespołów programistycznych. Często operują oni na luźnych deklaracjach typu "to będzie tydzień roboty". Autor proponuje pięcioetapowy proces oparty m.in. na praktykach z książki Steve'a McConnella, w którym nacisk kładzie się na dzielenie pracy na małe zadania, zbieranie wycen czasu od zespołu oraz tworzenie realistycznych zakresów czasowych zamiast pojedynczych wartości. Przy poprawnym zastosowaniu tej metody można znacznie trafniej planować czas potrzebny na wykonanie projektu.
Jak bardzo HTML wybacza błędy? - analiza kiepskiego kodu
https://htmhell.dev/adventcalendar/2025/8/
INFO: Autor analizuje przykładowy dokument HTML, który jest napisany w sposób zupełnie niepoprawny, ale mimo to działa zgodnie z zamierzeniami. Kod wygląda jakby żywcem wyjęty z lat 90., ale okazuje się, że współczesne przeglądarki nie mają problemu z jego przetworzeniem. Jest to ciekawy eksperyment, który pokazuje, jak bardzo HTML jest odporny na błędy składniowe, źle zbudowaną strukturę dokumentu i inne wpadki, które mogą pojawić się w kodzie.
Projektowanie narzędzi dla modeli językowych i agentów AI - webinar [autopromocja]
https://luma.com/aidevs4-webinar1
INFO: Integrujesz swój backend z rozwiązaniami AI? Posłuchaj o wyzwaniach związanych ze stosowanie function calling, zasadach projektowania interfejsów MCP, testowaniu swoich rozwiązań, stosowaniu AI na produkcji i wiele więcej. Będzie to darmowe spotkanie w ramach szkolenia AI_Devs. Widzimy się 17 grudnia o godzinie 19:00. Nawet jeśli nie masz możliwości być z nami na żywo, zostaw maila, a wyślemy Ci nagranie ze spotkania.
Przykłady dark patterns w UX - katalog złych praktyk
https://hallofshame.design/collection/
INFO: Zbiór przykładów tzw. dark patterns, czyli technik manipulacyjnych stosowanych w projektowaniu interfejsu, które mają skłonić użytkownika do działań sprzecznych z jego interesem. Znajdziesz tu opisy m.in. takich praktyk jak fake scarcity, confirmshaming, roach motel czy privacy zuckering. Każdy przypadek opisano w prosty sposób, z wyszczególnieniem mechanizmu działania.
Techniki debugowania JS w Chrome DevTools
https://www.debugbear.com/blog/chrome-javascript-debugger
INFO: Przejdziesz tu przez wszystkie najważniejsze techniki debugowania kodu JavaScript, jakie oferują Chrome DevTools - od klasycznego ustawiania breakpointów po obserwowanie zmian w obiektach czy wykorzystywanie DOM breakpoints. Dowiesz się, jak zatrzymywać wykonanie kodu poprzez UI lub słowo kluczowe 'debugger', jak wykonać 'step into' również dla kodu asynchronicznego i jak wrócić do początku funkcji z użyciem 'restart frame'. Część artykułu poświęcono także zaawansowanym przypadkom użycia - np. jak przechwycić przypisania do właściwości scrollTop czy nadpisane metody jak localStorage.setItem, by znaleźć źródło problemu. Jeśli pracujesz z frontendowym JavaScriptem, to zobacz to koniecznie.
Raport ITU 2025 - globalne statystyki dostępu do internetu i technologii cyfrowych
https://www.itu.int/itu-d/reports/statistics/facts-figures-2025/index/
INFO: Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny (ITU) przygotował analizę dorocznego raportu na wspomniany w tytule temat. Ilu obecnie mamy użytkowników internetu? Jaki procent populacji ma dostęp do sieci? Jak wiele osób dotkniętych jest wykluczeniem cyfrowym? Jak ludzie uzyskują dostęp do internetu? Czy to prawda, że ruch w sieciach mobilnych rośnie szybciej niż w tych tradycyjnych? Mnóstwo danych dla ludzi lubiących cyferki i statystyki.
Nowa technika clickjackingu z wykorzystaniem SVG i efektów filtrów
https://lyra.horse/blog/2025/12/svg-clickjacking/
INFO: Clickjacking to atak polegający na wymuszeniu na użytkowniku nieświadomego kliknięcia w interfejs innej strony. Czyli siedząc na stronie ze śmiesznymi filmikami, planujesz kliknąć PLAY, a tymczasem aktywujesz opcję 'usuń moje konto' w zupełnie innym serwisie. Atak znany jest od lat, ale większość współczesnych przeglądarek już całkiem skutecznie zabezpiecza przed nim użytkownika. Artykuł opisuje nową odsłonę tego rodzaju ataku, tym razem z wykorzystaniem filtrów SVG. Trzeba przyznać, że całkiem sprytnie zostało to zrealizowane.
Lista rzeczy, które warto wyłączyć w WordPressie (i jak to zrobić)
https://shkspr.mobi/blog/2025/11/a-big-list-of-things-i-disable-in-wordpress/
INFO: Autor zebrał w jednym miejscu obszerny zestaw funkcji WordPressa, które bez szkody dla całego systemu można po prostu usunąć/wyłączyć, gdy zależy Ci na maksymalnym odchudzeniu strony i większej kontroli nad tym, co trafia do kodu. Znajdziesz tu praktyczne fragmenty kodu, dzięki którym pozbędziesz się zbędnych styli, skryptów, emoji, automatycznego formatowania, komponentów Gutenberga i wielu innych narzucanych domyślnie elementów. Wszystko z krótkimi komentarzami i linkami do źródeł - idealne dla osób chcących zachować pełną kontrolę nad swoją stroną, ale bez rezygnowania z samego WordPressa. To w zasadzie nie artykuł, a jeden wielki snippet, z którego możesz wybrać sobie te linie, które uważasz za użyteczne w swoim kontekście.
Tristan Harris ostrzega: "AI wymyka się spod kontroli - mamy 2 lata" (film, 2h i 23m)
https://www.youtube.com/watch?v=BFU1OCkhBwo
INFO: Czy jesteśmy gotowi na przyszłość, w której sztuczna inteligencja może zdominować każdą dziedzinę życia? Od codziennej komunikacji po geopolitykę i rynek pracy. Tristan Harris (były etyk projektowania w Google i współtwórca Humane Technology) analizuje zagrożenia, jakie niesie za sobą rozwój AGI. Gość podcastu przedstawia dość pesymistyczną wizję świata, więc powstrzymam się od komentowania i zostawiam to dla Ciebie do oceny. Wrzucam jako ciekawostkę.
GPT-5.2 od OpenAI jest już dostępny - co nowego?
https://openai.com/index/introducing-gpt-5-2/
INFO: Nowy model nieźle wystrzelił w rankingach skuteczności LLM-ów. Wiadomo już, że nowy model GPT-5.2 ma być zoptymalizowany pod kątem pracy agentów i bardziej złożonych zastosowań profesjonalnych. Według zapowiedzi, większy nacisk położono na stabilność działania w dłuższych sesjach oraz lepsze zarządzanie pamięcią kontekstową. Wygląda to ciekawie 'na papierze', ale jeszcze nie miałem okazji przetestować modelu w praktyce.
Jak zwalczać agresywne crawlery AI za pomocą reguł w Caddy (lub nginx)
https://chronicles.mad-scientist.club/tales/surviving-the-crawlers/
INFO: Autor pokazuje, jak przy pomocy prostych reguł konfiguracyjnych (dosłownie kilka IF-ów) można skutecznie bronić się przed agresywnymi i całkiem inteligentnymi crawlerami AI. W artykule znajdziesz praktyczne przykłady rozpoznawania zarówno tych głupich, jak i zaawansowanych botów wykorzystujących prawdziwe przeglądarki. Całość można zaimplementować np. w Caddy, bez dodatkowego oprogramowania - wystarczy sprytne podejście do obsługi nagłówków i tras URL.
Luxtorpeda - symbol kolejowej potęgi II RP
https://naszahistoria.pl/luxtorpeda-czyli-jak-rodzila-sie-potega-kolejowa-ii-rp/ar/11471106
INFO: Coś dla wielbicieli kolei i starych technologii. Być może obiło Ci się o uszy coś takiego jak Luxtorpeda. Wielu ludzi wie, że był to pociąg i to nawet dość szybki. Ten artykuł przedstawi Ci historię tego wynalazku będącego odpowiednikiem Pendolino z początków XX wieku. Sporo ciekawostek.
Lista 13 aplikacji, które myślisz, że są open source, ale jednak nie są
https://itsfoss.com/popular-software-open-source-feel/
INFO: Istnieje wiele aplikacji, które kojarzone są ze światem otwartego oprogramowania. Są uwielbiane przez developerów, ale jednak z otwartością źródła mają niewiele wspólnego. Przy każdej ze znanych aplikacji podano także prawdziwie otwartoźródłową alternatywę dla niej.
Upadek µTorrenta - jak genialna appka stała się pułapką pełną reklam i koparek (film, 14m)
https://www.youtube.com/watch?v=s4n5gCoGqQ4
INFO: To aplikacja, którą jakieś 20 lat temu miał na komputerze prawie każdy. Co się zmieniło, że ludzie zaczęli od niej odchodzić? Ten film to historia usilnych prób monetyzacji darmowego oprogramowania, które ostatecznie doprowadziły do niemal całkowitego upadku tego softu. Ciekawe case study i odrobina przemyśleń na temat etyki wytwarzania oprogramowania.
Jak smartfon rozpoznaje spamowe połączenia telefoniczne?
https://android.com.pl/tech/994381-skad-telefon-wie-ze-to-spam/
INFO: Smartfony mogą automatycznie odrzucać połączenia z numerów uznanych za spam - wystarczy włączyć odpowiednią opcję w ustawieniach. Tylko jak to się dzieje, że systemy od Apple czy Google wiedzą, że ten ktoś, kto akurat dzwoni, to najprawdopodobniej spamer? Pewnie korzystają z jakiejś bazy danych, ale skąd ta baza ma listę spamerów? Czym jest rejestr DNO? Tego wszystkiego dowiesz się z artykułu.
Jak działa największy teleskop optyczny w Polsce? (film, 29m)
https://www.youtube.com/watch?v=YZDVjX8kdsQ
INFO: Teleskop Schmidta-Cassegraina z Instytutu Astronomii UMK z lat 60. XX wieku nadal jest największym teleskopem optycznym w Polsce. W filmie zobaczysz jego konstrukcję, sposób działania, a także zobaczysz, jak przeprowadza się rzeczywiste obserwacje astronomiczne z jego udziałem (od kalibracji kamery i śledzenia obiektów, po obróbkę zdjęć w różnych pasmach światła). Coś dla fanów astronomii i astrofotografii.
Jak znaleziono 17 tys. działających sekretów w 5,6 mln repozytoriów GitLaba
https://trufflesecurity.com/blog/scanning-5-6-million-public-gitlab-repositories-for-secrets
INFO: Badacz przeskanował wszystkie publiczne repozytoria GitLab Cloud (ok. 5,6 mln) za pomocą oprogramowania TruffleHog, znajdując ponad 17 tys. działających sekretów - w tym klucze do Google Cloud oraz 406 tokenów samego GitLaba. Automatyzacja oparta o AWS Lambda pozwoliła mu wykonać skan w około 24 godziny, przy dość niskich kosztach całej operacji. Dzięki programom bug bounty zarobił przy tym ponad 12 razy tyle, co rachunek za AWS, więc opłacało się. Ciekawostka: analiza pokazała, że częstotliwość występowania sekretów w repozytoriach GitLaba była o 35% wyższa niż w Bitbuckecie.
Domowy serwer jako źródło ogrzewania? - sprytny sposób na odzysk ciepła (film, 6m)
https://www.youtube.com/watch?v=FLa2vbTnyR4
INFO: Autor pokazuje, jak można wykorzystać ciepło generowane przez homelab do ogrzewania pomieszczeń. Bez drogich systemów, tylko z pomocą zwykłego wentylatora i odpowiedniego przepływu powietrza. Ciekawe rozwiązanie na zimowe miesiące, dzięki któremu nie tylko sprzęt jest chłodzony w sposób bardziej naturalny, ale i rachunki za ogrzewanie mogą spaść. Wrzucam jako ciekawostkę.
Microsoft traci przewagę w AI - Google i OpenAI na kursie kolizyjnym
https://www.windowscentral.com/artificial-intelligence/microsofts-advantages-in-artificial-intelligence-evaporate-google-gemini-surges-ahead-and-openai-declares-code-red-situation
INFO: Sporo się dzieje na rynku AI. Google Gemini zaczyna wyprzedzać ChatGPT pod względem możliwości, co sprawia, że OpenAI ogłosiło wewnętrzne "code red" i wstrzymało niemal wszystkie inicjatywy inne niż rozwój modeli (wczoraj wyszedł GPT-5.2). Microsoft wepchnął AI w niemal wszystkie swoje produkty, ale z poziomem dopracowania tych rozwiązań różnie bywa. Według autora wszystko wskazuje na to, że to Google wygra w tym wyścigu, a Microsoft zostanie wielkim przegranym. Na tym rynku jednak sytuacja zmienia się z tygodnia na tydzień, więc pozostaje nam tylko obserwować sytuację.
Jak działa pamięć ChatGPT - reverse engineering
https://manthanguptaa.in/posts/chatgpt_memory/
INFO: Autor spróbował zrozumieć, jak działa system pamięci ChatGPT, analizując jego zachowanie w rozmowach. W artykule opisał cztery warstwy: dane sesyjne (np. jakiego urządzenia używasz, jakiej przeglądarki itp.), trwałe fakty o użytkowniku, streszczenia niedawnych rozmów i pełną historię aktualnej sesji - wszystko to składa się na bardzo efektywny system dostarczający spersonalizowane odpowiedzi bez użycia klasycznych baz danych czy RAG.
Tomasz Czajka o AI, pracy z Elonem Muskiem i przyszłości programowania (film, 1h i 37m)
https://www.youtube.com/watch?v=XSBDn5VhTNs
INFO: Tomasz Czajka (jeden z najbardziej znanych polskich programistów, były pracownik Google i SpaceX) opowiada o rewolucji w AI, kulisach pracy nad oprogramowaniem dla rakiet Dragona oraz tym, jak wyglądała współpraca z Elonem Muskiem. Porusza też temat tego, jak według niego będzie wyglądała praca programistów w przyszłości. Interesujący wywiad.
Jakie wymówki wymyślają prawnicy na użycie fałszywych cytatów z AI w sądach?
https://arstechnica.com/tech-policy/2025/11/lawyers-keep-giving-weak-sauce-excuses-for-fake-ai-citations-in-court-docs/
INFO: Coraz więcej prawników zostaje przyłapanych na używaniu AI, która generuje fałszywe cytaty w dokumentach sądowych i coraz więcej z nich próbuje się z tego tłumaczyć serią jakichś absurdalnych wymówek. W artykule przedstawiono ponad 20 spraw, w których prawnicy twierdzili m.in., że zostali zhakowani, pomylili wersję dokumentu, nie rozumieli, jak działa chatbot itp. Ciekawy przegląd wpadek.
Co się dzieje, gdy Twój open source nagle zdobywa popularność?
https://kaicbento.substack.com/p/what-happens-when-your-open-source
INFO: Autor opisuje moment, w którym jego projekt open source nagle zyskał ogromną uwagę - GitHub eksplodował gwiazdkami, Reddit wrzał, a skrzynka odbiorcza pękała od maili. W artykule porusza tematy takie jak kontrola zakresu projektu, emocjonalna odpowiedzialność twórcy, rola roadmapy i niespodziewane inspiracje wynikające z interakcji z użytkownikami. Interesujące spojrzenie na sens tworzenia otwartego oprogramowania.
IMMICH - alternatywa selfhosted dla Google Photos
https://immich.app/
INFO: Jeśli masz własny serwer i nie chcesz przesyłać prywatnych zdjęć do chmury Google, to ten projekt może Cię zainteresować. Automatycznie backupuje zdjęcia i filmy z telefonu na lokalny serwer, oferując podgląd, przeszukiwanie i organizację multimediów. Wspiera Androida, iOS i działa jako kontener, który możesz łatwo postawić u siebie.
Jak działa efekt wymuszonej perspektywy użyty we Władcy Pierścieni? (film, 38m)
https://www.youtube.com/watch?v=MVUuoXAkuUg
INFO: Efekt forced perspective, dzięki któremu Gandalf wyglądał na znacznie wyższego od Froda, to jedno z bardziej pomysłowych rozwiązań w historii kina. Ten film wyjaśnia, jak działa ta technika i dlaczego została porzucona na rzecz efektów CGI. Autorzy analizują nie tylko aspekty techniczne (ruchome platformy, precyzyjne ustawienie kamery itp.), ale także wpływ tego zabiegu na jakość odbioru scen i grę aktorów. Interesująca analiza nieco zapomnianego, lecz genialnego efektu in-camera.
Jak naprawdę chronimy Ziemię przed asteroidami? (film, 22m)
https://www.youtube.com/watch?v=LOn-mmezykQ
INFO: Co by się stało, gdyby asteroida wielkości góry zaczęła zagrażać Ziemi? Czy mamy jakikolwiek plan działania? W tym filmie analizowany jest scenariusz takiego zagrożenia – od wczesnego wykrycia (pokazane są metody wykrywania asteroid przez teleskopy naziemne), po możliwe reakcje obronne, takie jak zderzenie kontrolowane, a nawet użycie broni jądrowej do rozwalenia takiego obiektu lub zmiany trajektorii jego lotu. W filmie pojawia się także były inżynier z NASA, który omawia realne technologie i strategie mogące ochronić naszą planetę.
Zestaw umiejętności dla Claude Code do tworzenia scenariuszy dla N8N
https://github.com/czlonkowski/n8n-skills/
INFO: Repozytorium zawiera 7 umiejętności dla Claude Code, które wspomagają budowę poprawnych scenariuszy dla n8n przy użyciu serwera n8n-mcp. Zawarto tu m.in. pomoc przy użyciu składni JS w n8n, wskazówki konfiguracyjne dla węzłów zależnych od operacji oraz wzorce projektowania workflowów używane w przeszło 2600 gotowych szablonach. Każda umiejętność aktywuje się kontekstowo w Claude Code. Możesz to wykorzystać do debugowania problemów ze scenariuszami, np. pytając, dlaczego coś Ci nie działa, dlaczego zmienna jest pusta itp.
LINKI TYLKO DLA PATRONÓW
Podręcznik dla Red Teamu do testowania zagrożeń związanych z AI/LLM
https://uw7.org/un_a60b432906ff4/0000000000000000000000000000000000000000
INFO: Jeśli w Twojej firmie wdrożono rozwiązania bazujące na generatywnej sztucznej inteligencji, istnieje ogromna szansa, że wraz z ich wdrożeniem powstały nowe wektory ataku, które mogą być niebezpieczne. Ten podręcznik jest przeznaczony zarówno dla konsultantów, programistów, jak i pentesterów (Red Team). Zawiera opis metodologii identyfikowania i usuwania zagrożeń związanych z AI.
Zobacz poprzednie wydania newslettera:
Lubisz czytać mój Newsletter? Podziel się nim proszę ze znajomymi ⬇️
Wersja webowa aktualnego wydania
Do zobaczenia za tydzień 👋
 |
pozdrawiam Jakub 'unknow' Mrugalski
|
Jeśli nie chcesz więcej otrzymywać ode mnie wiadomości, zawsze możesz się wypisać.
